Robot Sophia Marka ve Patent Vekili Olabilir mi?

ROBOT SOPHIA MARKA VE PATENT VEKİLİ OLABİLİR Mİ?

EPO, bir yapay zekâlı robotun buluşçu olarak gösterildiği iki Avrupa patent başvurusunu reddetti. “DABUS” isimli yapay zekâ buluşçu olarak gösterilerek iki adet Avrupa patent başvurusu yapılmıştı. 25 Kasım'da kamuya açık olmayan sözlü yargılamalarda başvuranın iddiaları dinlenmiş EPO, başvuruda belirtilen buluşçunun Avrupa Patent Sözleşmesi şartlarını yerine getirmediği gerekçesiyle EP 18 275 163 ve EP 18 275 174 nolu başvuruları reddetmişti. Gerekçesi ise, buluşçunun insan olmaması, bir makine olmasıydı.

Aslında DABUS bir makina da değil, yapay zekâlı bir robot. Ne insan ne makine. Bu tür varlıkların hukukî durumu şu an dünya üzerinde tartışma konusudur. Ve yaptıkları fiiller sebebiyle yürüyen davalar vardır. Almanya’da bir robot bir işçinin ölümüne sebep olmuştur. Amerika’da yapay zekâlı bir otonom sürüş otomobili otomatik sürüşte bir yayanın ölümüne sebep olmuştur. İki ayrı ülkede iki yapay zekânın sebep olduğu davalar devam etmektedir.

Yapay zekâlı robotlar gerçekten nedir? İnsanoğlu bunun cevabını aramaktadır. İnsan değildir denirse insanın yaptığı akıl, zekâ faaliyetlerini insandan daha başarılı şekilde yerine getirerek eser ve buluşlar yapmaktadır. İşinin erbabı kişileri satrançta (1997) , go oyununda (2016), tavlada (2007), bilgi yarışmalarında yenebilmektedir. Gelişen sensör teknolojileri ile insanların duygularını da algılayarak tepki vermektedir. Bir grup hukukçu, robotların Roma’nın üzüm bağlarında asilzadeler adına üretim yapan köle statüsünde olması gerektiğini, hukuklarının buna göre düzenlenmesini istemektedir. Kölelerin hakları yoktur fakat yaptıklarından efendileri sorumludur.

Avrupa Parlementosu 2017 yılında yapay zekâlı robotlara “elektronik kişilik” verilebileceğine ictihad etmiştir. Robotlar için haklar hukuku ve ceza hukuku düzenlemeleri yapılabileceğini belirtmiştir. Suudlar ise Sophia adlı robota vatandaşlık vermiştir. Japonyanın Tama bölgesinde bir robot iki dönemdir belediye başkanlığına aday olmuş, iki dönemde de ikinci olarak seçilmiştir. Çin de robot hukuku hazırlamaktadır.

Çalışmalar bu hızla giderse robotlar kişilik olarak tanınacak ve hukukî hakları olacaktır. Bu robotlar vatandaşlık aldıktan sonra insanların yaptığı işleri yapabilecek hak ve mesuliyetleri olacaktır. Yakın gelecekte Sophia Türk vatandaşı olabilir ve Marka-Patent Vekilliğini hiç zorlanmadan kazanabilir. Kendi gibi yapay zekalı robotların buluşlarının tarifnamelerini hazırlayabilir. Bekleyip görelim gelecekte neler göreceğiz…

Akla şöyle bir soru gelebilir? Robotlar herşeyi yaparsa bizler ne yapacağız? Robotlar aklî herşeyi yapabilir fakat kalbî hiçbirşeyi yapamaz. Seviyormuş gibi yapabilir ama sevemez. İnsanoğlu gelecekte asli yapısına dönerek bir makina olmadığını fark edecektir. Bilgiye ve parayı kutsamaktan vazgeçip sevgiyi hayatının merkezine koyacaktır. Sevginin esas olduğu işler yapacaktır. Örneğin çocuk, hasta, yaşlı bakımı gibi…