Yazılım Patenti Alınır mı?
Dördüncü sanayi devrimi gerçekleÅŸirken, bilgisayar yazılımları; bankacılıktan, otomotive eÄŸitimden, saÄŸlığa gıdadan tekstile kadar hayatımızın her alanına girdi.
Yazılım Patenti Alınır mı?
Dördüncü sanayi devrimi gerçekleÅŸirken, bilgisayar yazılımları; bankacılıktan, otomotive eÄŸitimden, saÄŸlığa gıdadan tekstile kadar hayatımızın her alanına girdi. Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü ( WIPO) verilerine göre; yazılım alanında yapılan patent baÅŸvuruları arasında ilk sırayı Dijital Ä°letiÅŸim alırken, Bilgisayar Teknolojisi en hızlı büyüyen ikinci alan oldu. Bu iki teknik alan, diÄŸer alanlardaki teknik uygulamaları akıllı cihazlara dönüÅŸtürüyor. Peki sorunlara çözüm üreten, yaÅŸamımızı kolaylaÅŸtıran yazılımlar nasıl korunuyor? Son yıllarda dünyada ve Türkiye'de en çok hangi sektörlerde yazılım patent baÅŸvurusu yapılıyor?
Yazılımlar patentlenebilir mi?
Günümüzde bilgisayarlar ve bu bilgisayarlar içerisinde görev yapan programlar ev ve iÅŸ hayatımızın temel cihazları haline geldi, bilgisayarsız bir hayatı sürdürmek nerede ise imkansız oldu. Bilgisayar programları (yazılım) ile teknik problemlere çözümler sunuluyor ve çözümler patentlenebilirlik kriterleri olan yenilik basamağı ve sanayiye uygulanabilirlik kriterlerini de yerine getiriyor. TÜRKPATENT gibi resmi patent otoriteleri, çözüm bir bilgisayar programı tarafından gerçekleÅŸtirilmiÅŸ dahi olsa, bahsedilen bilgisayar programını ve bilgisayar programının etkileÅŸimde bulunduÄŸu teknik unsurlar içeren buluÅŸlar için, patentlenebilirlik kriterlerini yerine getirmeleri durumunda patent belgesi vererek koruma elde edilmesini saÄŸlıyor.
Yazılımda ilk üç sırada Huawei, Samsung ve LG
Bu kapsamda, WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü) verilerine baktığımızda, 2019 yılında Amerika BirleÅŸik Devletleri tarafından yapılan patent baÅŸvurularının% 61,8'inin yazılımla ilgili olduÄŸu görülüyor. (Bu sayı bir önceki yıla göre % 21,64 artış göstermiÅŸ) Dünyada en çok baÅŸvuru yapan ÅŸirket sıralamasına baktığımızda ise, ilk 10 ÅŸirketten dördünün Avrupa'dan, ikisinin ABD'den, diÄŸer dördünün de Asya'dan olduÄŸunu görüyoruz. Ä°lk 3 sırada yer alan ÅŸirketler ise; Huawei, Samsung ve LG. Avrupa ülkelerinden gelen baÅŸvuruları incelediÄŸimizde, baÅŸvuruların ağırlıklı olarak daha küçük kuruluÅŸlara ait olduÄŸu görülüyor.
Dijital İletişim ilk sırada..
Sektörler incelendiÄŸinde ise; Dijital Ä°letiÅŸim uzun yıllardır en ön sırada yer alan Tıbbı Teknolojiyi geride bırakarak en hızlı büyümeyi gösteren alan oldu. Dijital iletiÅŸimdeki artış, özellikle Çin (+% 65), ABD (+% 15) ve Güney Kore'den (+% 36) olmak üzere, çok sayıda patent baÅŸvurusu yapan birkaç ülkeden gelen artıştan kaynaklanıyor. Avrupa hem diÄŸer aktörler için çekici bir pazar hem de aktif olarak inovasyon yapan bir bölge. Dijital iletiÅŸimdeki patent baÅŸvurularının payı bunu kanıtlar nitelikte. Dijital Ä°letiÅŸimdeki büyümeyi 5G Teknolojilerinin geliÅŸim sürecine de baÄŸlayabiliriz. En hızlı büyüyen ikinci alan ise yapay zekanın yükseliÅŸiyle beslenen Bilgisayar Teknolojisi oldu. Bilgisayar teknolojisi, % 10'luk patent baÅŸvurusu artışı ile 2019 yılında EPO'da en hızlı büyüyen ikinci teknoloji alanı oldu. Büyüme esas olarak Çin'den (2018'e göre +% 19 artış), ABD'den (+% 14) ve ayrıca EPO üye ülkelerinden (+% 9) gelen patent baÅŸvurularından kaynaklandı.
Türkiye'de yazılım patenti baÅŸvuruları.
Türkiye'de 2019 yılında yayınlanan yazılım ile ilgili toplam baÅŸvuru sayısı 1947 adet. BaÅŸvuruların yüzde ellisini dünyayla paralel olarak telekominikasyon oluÅŸturuyor. Ardından, güvenlik sistemleri, e- ticaret, takip sistemleri, elektronik ev aletleri ve saÄŸlık sistemleri takip ediyor. Tüm baÅŸvurular arasında üniversiteler % 5'lik bir baÅŸvuru oranına sahip.
"Tüm sektörler yazılıma ihtiyaç duyuyor.."
Destek Patent Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Kemal Yamankaradeniz "Yazılım sektörü çok stratejik bir konumda yer alıyor. Rekabetin yoÄŸun olduÄŸu günümüz iÅŸ dünyasında diÄŸer tüm sektörler, bir ÅŸekilde yazılıma ihtiyaç duyuyor. Yenilikçi uygulamalar geliÅŸtirmedikçe ayakta kalmak, sektördeki varlığını koruyabilmek her geçen gün daha da zorlaşıyor.
Türkiye'de de tamamen kendi geliÅŸtirdiÄŸimiz yazılımlarımız var, fakat sayıları henüz çok fazla deÄŸil, yolumuz uzun. Bu süreçte Ar-Ge çalışmaları çok önemli. Bu çalışmaların hem sektörün önünü açacağına, hem de inovatif uygulamaların yaygınlaÅŸmasını saÄŸlayacağına inanıyorum. Ancak bu çalışmalar sonucunda ortaya çıkan yenilikçi uygulamalar yurt içi ve yurt dışı pazarlarda karşılık bulacaktır. Aynı zamanda dünyada yazılım geliÅŸtiricilerin istihdamının 2018'den 2028'e kadar, tüm meslekler arasında %21 oranında artış göstererek en hızlı büyüyen meslek olacağı tahmin ediliyor. Tüm bu öngörülere istinaden ülkemizde de yazılım ile ilgili destekler yapılmaktadır. En son Sayın CumhurbaÅŸkanımızın baÅŸlattığı "1 milyon yazılımcı" projesi de; hem nitelikli gençlerin istihdam edilmesine, hem de yazılım sektörünün geliÅŸmesine katkı saÄŸlamaktadır." dedi.
Yazılımlar patentlenebilir mi?
Günümüzde bilgisayarlar ve bu bilgisayarlar içerisinde görev yapan programlar ev ve iÅŸ hayatımızın temel cihazları haline geldi, bilgisayarsız bir hayatı sürdürmek nerede ise imkansız oldu. Bilgisayar programları (yazılım) ile teknik problemlere çözümler sunuluyor ve çözümler patentlenebilirlik kriterleri olan yenilik basamağı ve sanayiye uygulanabilirlik kriterlerini de yerine getiriyor. TÜRKPATENT gibi resmi patent otoriteleri, çözüm bir bilgisayar programı tarafından gerçekleÅŸtirilmiÅŸ dahi olsa, bahsedilen bilgisayar programını ve bilgisayar programının etkileÅŸimde bulunduÄŸu teknik unsurlar içeren buluÅŸlar için, patentlenebilirlik kriterlerini yerine getirmeleri durumunda patent belgesi vererek koruma elde edilmesini saÄŸlıyor.
Yazılımda ilk üç sırada Huawei, Samsung ve LG
Bu kapsamda, WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü) verilerine baktığımızda, 2019 yılında Amerika BirleÅŸik Devletleri tarafından yapılan patent baÅŸvurularının% 61,8'inin yazılımla ilgili olduÄŸu görülüyor. (Bu sayı bir önceki yıla göre % 21,64 artış göstermiÅŸ) Dünyada en çok baÅŸvuru yapan ÅŸirket sıralamasına baktığımızda ise, ilk 10 ÅŸirketten dördünün Avrupa'dan, ikisinin ABD'den, diÄŸer dördünün de Asya'dan olduÄŸunu görüyoruz. Ä°lk 3 sırada yer alan ÅŸirketler ise; Huawei, Samsung ve LG. Avrupa ülkelerinden gelen baÅŸvuruları incelediÄŸimizde, baÅŸvuruların ağırlıklı olarak daha küçük kuruluÅŸlara ait olduÄŸu görülüyor.
Dijital İletişim ilk sırada..
Sektörler incelendiÄŸinde ise; Dijital Ä°letiÅŸim uzun yıllardır en ön sırada yer alan Tıbbı Teknolojiyi geride bırakarak en hızlı büyümeyi gösteren alan oldu. Dijital iletiÅŸimdeki artış, özellikle Çin (+% 65), ABD (+% 15) ve Güney Kore'den (+% 36) olmak üzere, çok sayıda patent baÅŸvurusu yapan birkaç ülkeden gelen artıştan kaynaklanıyor. Avrupa hem diÄŸer aktörler için çekici bir pazar hem de aktif olarak inovasyon yapan bir bölge. Dijital iletiÅŸimdeki patent baÅŸvurularının payı bunu kanıtlar nitelikte. Dijital Ä°letiÅŸimdeki büyümeyi 5G Teknolojilerinin geliÅŸim sürecine de baÄŸlayabiliriz. En hızlı büyüyen ikinci alan ise yapay zekanın yükseliÅŸiyle beslenen Bilgisayar Teknolojisi oldu. Bilgisayar teknolojisi, % 10'luk patent baÅŸvurusu artışı ile 2019 yılında EPO'da en hızlı büyüyen ikinci teknoloji alanı oldu. Büyüme esas olarak Çin'den (2018'e göre +% 19 artış), ABD'den (+% 14) ve ayrıca EPO üye ülkelerinden (+% 9) gelen patent baÅŸvurularından kaynaklandı.
Türkiye'de yazılım patenti baÅŸvuruları.
Türkiye'de 2019 yılında yayınlanan yazılım ile ilgili toplam baÅŸvuru sayısı 1947 adet. BaÅŸvuruların yüzde ellisini dünyayla paralel olarak telekominikasyon oluÅŸturuyor. Ardından, güvenlik sistemleri, e- ticaret, takip sistemleri, elektronik ev aletleri ve saÄŸlık sistemleri takip ediyor. Tüm baÅŸvurular arasında üniversiteler % 5'lik bir baÅŸvuru oranına sahip.
"Tüm sektörler yazılıma ihtiyaç duyuyor.."
Destek Patent Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Kemal Yamankaradeniz "Yazılım sektörü çok stratejik bir konumda yer alıyor. Rekabetin yoÄŸun olduÄŸu günümüz iÅŸ dünyasında diÄŸer tüm sektörler, bir ÅŸekilde yazılıma ihtiyaç duyuyor. Yenilikçi uygulamalar geliÅŸtirmedikçe ayakta kalmak, sektördeki varlığını koruyabilmek her geçen gün daha da zorlaşıyor.
Türkiye'de de tamamen kendi geliÅŸtirdiÄŸimiz yazılımlarımız var, fakat sayıları henüz çok fazla deÄŸil, yolumuz uzun. Bu süreçte Ar-Ge çalışmaları çok önemli. Bu çalışmaların hem sektörün önünü açacağına, hem de inovatif uygulamaların yaygınlaÅŸmasını saÄŸlayacağına inanıyorum. Ancak bu çalışmalar sonucunda ortaya çıkan yenilikçi uygulamalar yurt içi ve yurt dışı pazarlarda karşılık bulacaktır. Aynı zamanda dünyada yazılım geliÅŸtiricilerin istihdamının 2018'den 2028'e kadar, tüm meslekler arasında %21 oranında artış göstererek en hızlı büyüyen meslek olacağı tahmin ediliyor. Tüm bu öngörülere istinaden ülkemizde de yazılım ile ilgili destekler yapılmaktadır. En son Sayın CumhurbaÅŸkanımızın baÅŸlattığı "1 milyon yazılımcı" projesi de; hem nitelikli gençlerin istihdam edilmesine, hem de yazılım sektörünün geliÅŸmesine katkı saÄŸlamaktadır." dedi.